موتور جستجو یا موتور جستجوگر وب، یک نرم افزار تحت وب است که برای بازیابی اطلاعات خاص طراحی شده است. موتور جستجو با دریافت یک کلمه یا عبارت از کاربر، در پایگاه داده خود و یا در منابع مختلف اینترنتی به دنبال مطابقت های ممکن می‌گردد و نتایج را به صورت یک لیست به کاربر نشان می‌دهد. برخی از موتورهای جستجو، علاوه بر متن، قادر به جستجو در تصاویر، صدا، ویدئو و انواع فایل‌های دیگر هستند. همچنین برخی از موتورهای جستجو، قابلیت پاسخ به سوالات کاربران را با استفاده از هوش مصنوعی دارند.
موتور جستجو از چند بخش اصلی تشکیل شده است:
- خزیدن (Crawling): فرآیند بازدید از صفحات وب توسط ربات‌های خزشگر (Crawler) و دریافت داده‌های آنها.
- فهرست کردن (Indexing): فرآیند ذخیره سازی داده‌های دریافت شده از خزیدن در یک پایگاه داده به نام فهرست (Index).
- رتبه بندی (Ranking): فرآیند ارزیابی صفحات وب براساس الگوریتم‌های خاص و تعیین اولویت آنها برای نمایش به کاربر.
- نمایش نتایج (Displaying): فرآیند ارائه لیست صفحات وب مرتبط با کلمه یا عبارت جستجو شده توسط کاربر در صفحات نتایج جستجو (SERP).
برخی از معروف‌ترین موتورهای جستجو در جهان عبارتند از:
- گوگل (Google): محبوب‌ترین و پرکاربردترین موتور جستجو در جهان با بیش از ۹۰ درصد سهم بازار.
- بینگ (Bing): دومین موتور جستجو در جهان با حدود ۲.۵ درصد سهم بازار. تولید شده توسط شرکت مایکروسافت.
- یاندکس (Yandex): سومین موتور جستجو در جهان با حدود ۱.۵ درصد سهم بازار. تولید شده توسط شرکت روس Yandex N.V.
- بایدو (Baidu): چهارمین موتور جستجو در جهان با حدود ۱.۲ درصد سهم بازار. تولید شده توسط شرکت چینی Baidu Inc.
برخی از معروف‌ترین موتورهای جستجو در ایران عبارتند از:
- پارسیک (Parseek): قدیمی‌ترین و پرطرفدار‌ترین موتور جستجوی ایرانی.
- پارسی جو (Parsijoo): دومین موتور جستجوی ایرانی با قابلیت جستجو در تصاویر، ویدئوها و نقشه.
- گنجانده (Ganjineh): سومین موتور جستجوی ایرانی با قابلیت جستجو در اخبار، تصاویر و وبلاگ‌ها.
- ذره بین (Zarbin): چهارمین موتور جستجوی ایرانی با قابلیت جستجو در اخبار، تصاویر، ویدئوها و فایل‌های صوتی.
